Ngày 20/6/2025, tại thành phố Cần Thơ đã diễn ra lễ ra mắt Liên minh các cơ quan nghiên cứu Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) do Ngân hàng Thế giới và Quỹ Môi trường Toàn cầu tài trợ, nhằm kết nối các tổ chức nghiên cứu, trường đại học, cơ quan quản lý và cộng đồng trong công cuộc thúc đẩy phát triển bền vững cho vùng châu thổ.
Liên kết vì tương lai bền vững của vùng châu thổ
Liên minh gồm 18 thành viên sáng lập, hoạt động theo mô hình phối hợp mở, đa ngành, tập trung chia sẻ dữ liệu, công nghệ và nguồn lực nhằm xây dựng các giải pháp ứng phó hiệu quả với những thách thức cấp bách như xâm nhập mặn, sụt lún, nước biển dâng, suy thoái tài nguyên và mất cân bằng sinh thái. Bên cạnh đó, Liên minh sẽ tham gia phản biện và đóng góp vào quá trình xây dựng chiến lược, quy hoạch và chương trình phát triển vùng ĐBSCL giai đoạn từ 2023 đến năm 2050.
Giáo sư Trần Đình Hòa – Giám đốc Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam – được bầu giữ vai trò Chủ tịch thường trực của Liên minh. Đây là sự ghi nhận vai trò nòng cốt của ngành thủy lợi trong tiến trình phát triển bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp khẳng định: “Muốn phát triển bền vững cần có sự liên kết – không chỉ giữa các địa phương mà giữa các trung tâm nghiên cứu, đào tạo và chuyển giao tri thức.”
Liên minh không chỉ hướng đến hoạt động nghiên cứu học thuật, mà còn tham gia xây dựng, phản biện chính sách, chiến lược và quy hoạch phát triển vùng; đồng thời thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao tại chỗ, góp phần tăng cường nội lực phát triển vùng ĐBSCL một cách chủ động, toàn diện và bền vững.
Vai trò của Trường Đại học Thủy lợi và các đơn vị trực thuộc
Trong khuôn khổ Liên minh, Trường Đại học Thủy lợi và các đơn vị trực thuộc giữ vai trò then chốt, góp phần kết nối đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao tri thức phục vụ phát triển bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long:
Trường Đại học Thủy lợi (trụ sở chính tại Hà Nội) là cơ sở giáo dục đại học trọng điểm quốc gia trong các lĩnh vực tài nguyên nước, công trình thủy, biến đổi khí hậu và quản lý thiên tai. Với bề dày hơn 65 năm phát triển, nhà trường là nơi đào tạo đội ngũ kỹ sư, chuyên gia đầu ngành và đồng thời là trung tâm nghiên cứu, tư vấn chiến lược phục vụ phát triển bền vững các vùng kinh tế – sinh thái trọng điểm, trong đó có ĐBSCL.
Viện Thủy lợi và Môi trường, trực thuộc Trường Đại học Thủy lợi, là đơn vị nghiên cứu chuyên sâu với đội ngũ cán bộ, giảng viên và chuyên gia nhiều kinh nghiệm. Từ khi thành lập năm 2007, Viện đã thực hiện hàng trăm hợp đồng khảo sát, thiết kế, thẩm tra công trình thủy lợi, thủy điện, giao thông, hạ tầng kỹ thuật và môi trường. Đặc biệt, Viện là đơn vị tham gia nhiều dự án tiêu biểu tại miền Nam như: Dự án Cống Phú Định (TP. HCM), Quy hoạch thủy lợi chống ngập úng TP. Cần Thơ, Dự án giảm nhẹ rủi ro lũ lụt và hạn hán tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng do ADB và AusAID tài trợ. Ngoài ra, Viện còn là chủ nhiệm và thành viên thực hiện nhiều đề tài khoa học cấp Bộ, cấp tỉnh liên quan đến phát triển bền vững vùng châu thổ.
Phân hiệu Trường Đại học Thủy lợi tại TP. Hồ Chí Minh – giữ vai trò là cầu nối chiến lược trong mạng lưới đào tạo và nghiên cứu của nhà trường tại khu vực phía Nam, đặc biệt là vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Với định hướng phát triển gắn kết chặt chẽ với nhu cầu thực tiễn của địa phương và xu thế hội nhập, Phân hiệu không chỉ đảm nhiệm vai trò đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao mà còn góp phần trực tiếp vào tiến trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng của khu vực.
Hiện nay, Phân hiệu đào tạo đa dạng các nhóm ngành thuộc lĩnh vực kỹ thuật – công nghệ – kinh tế – luật – ngôn ngữ, hướng đến phát triển đội ngũ kỹ sư, nhà quản lý, chuyên gia và doanh nhân thế hệ mới có tư duy sáng tạo, năng lực chuyển đổi số và khả năng thích ứng với những thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, an ninh tài nguyên, và phát triển bền vững. Đây chính là lực lượng nhân lực nòng cốt góp phần nâng cao nội lực phát triển vùng ĐBSCL trong dài hạn.
Kết nối tri thức – Kiến tạo tương lai
Sự hiện diện tích cực của Trường Đại học Thủy lợi và các đơn vị trực thuộc trong Liên minh các cơ quan nghiên cứu ĐBSCL không chỉ thể hiện vai trò tiên phong về chuyên môn, mà còn khẳng định vị thế của nhà trường như một trung tâm tri thức chiến lược trong tiến trình phát triển bền vững vùng châu thổ. Với năng lực nghiên cứu ứng dụng, đào tạo thực hành gắn với thực tiễn và tư vấn chính sách có chiều sâu, nhà trường cam kết tiếp tục đóng vai trò kết nối giữa khoa học – quản trị – cộng đồng, đồng hành cùng địa phương và quốc gia kiến tạo tương lai bền vững, thích ứng linh hoạt trước các thách thức của thời đại.
