Sáng ngày 17/10/2025, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Báo Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức Diễn đàn “Khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong quản lý, vận hành công trình thủy lợi thực hiện theo Nghị quyết 57”.
Đây là sự kiện quan trọng nhằm trao đổi, đánh giá và chia sẻ các mô hình, giải pháp ứng dụng khoa học – công nghệ, đặc biệt là công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác quản lý, điều hành, khai thác và cung cấp dịch vụ thủy lợi, hướng tới mục tiêu hiện đại hóa ngành thủy lợi, đảm bảo an ninh nguồn nước và thích ứng với biến đổi khí hậu theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển bền vững đất nước.
Diễn đàn kết nối các nhà khoa học, nhà quản lý và doanh nghiệp
Diễn đàn có sự tham dự của lãnh đạo Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi, lãnh đạo Báo Nông nghiệp và Môi trường, cùng đại diện các đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn như Vụ Kế hoạch – Tài chính, Vụ Khoa học – Công nghệ, Viện Quy hoạch Thủy lợi miền Nam, Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam, Phân hiệu Trường Đại học Thủy lợi, Công ty Khai thác công trình thủy lợi miền Nam; cùng các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, doanh nghiệp, hiệp hội, chuyên gia và cơ quan báo chí khu vực phía Nam.
Các tham luận tại Diễn đàn tập trung làm rõ những nội dung trọng tâm như:
-
Đổi mới tư duy và phương thức chỉ đạo, điều hành vận hành công trình thủy lợi trong thời kỳ số;
-
Ứng dụng khoa học – công nghệ và dữ liệu số trong dự báo nguồn nước, xâm nhập mặn và lập kế hoạch vận hành;
-
Phát triển mạng lưới giám sát thông minh phục vụ canh tác thích ứng biến đổi khí hậu;
-
Ứng dụng AI và Big Data trong thu thập, chuẩn hóa và khai thác dữ liệu nguồn nước phục vụ quản lý bền vững.
Diễn đàn được đánh giá là dịp quan trọng để các nhà khoa học, nhà quản lý và doanh nghiệp kết nối, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn và đề xuất các giải pháp công nghệ tiên tiến, hướng đến một hệ thống thủy lợi thông minh, đa chức năng, bền vững và minh bạch.
Phân hiệu Trường Đại học Thủy lợi trình bày mô hình ứng dụng AI trong quản lý nguồn nước
Tại Diễn đàn, PGS.TS. Triệu Ánh Ngọc – Trưởng phòng Quản lý khoa học và Đối ngoại đại diện Phân hiệu Trường Đại học Thủy lợi, đã trình bày tham luận về ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong tự động thu thập, chuẩn hóa và quản lý dữ liệu nguồn nước.
Hệ thống được thiết kế trên nền tảng cơ sở dữ liệu liên ngành, vận hành theo mô hình “nền tảng phân tán – data mesh”, cho phép các đơn vị và địa phương kết nối, chia sẻ dữ liệu trong cấu trúc linh hoạt, an toàn và có khả năng mở rộng.
Phân hiệu Trường Đại học Thủy lợi đã nghiên cứu, ứng dụng công nghệ Big Data kết hợp AI/ML nhằm xử lý khối lượng lớn dữ liệu thủy văn – khí tượng từ nhiều nguồn khác nhau, tự động hóa quy trình thu thập, chuẩn hóa, phân tích và dự báo nguồn nước.
Hệ thống sử dụng mô-đun AI Gent – một “trợ lý thông minh” với 5 cấp độ, có khả năng hỗ trợ người dùng giám sát biến động, truy xuất thông tin và đưa ra gợi ý kịch bản quản lý tối ưu.
Thách thức và định hướng phát triển bền vững
Theo PGS.TS. Triệu Ánh Ngọc, quá trình triển khai công cụ này vẫn còn nhiều thách thức, như việc thu thập và tích hợp dữ liệu từ nhiều nguồn chưa đồng bộ, chất lượng dữ liệu chưa đồng nhất, cũng như năng lực chuyển đổi số và kỹ năng quản lý dữ liệu tại một số đơn vị còn hạn chế.
Tuy nhiên, công cụ này được kỳ vọng sẽ tạo ra bước đột phá trong công tác quản lý và dự báo nguồn nước quốc gia.
Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn giúp tăng cường khả năng giám sát, phân tích và ra quyết định theo thời gian thực, đồng thời thúc đẩy hợp tác liên ngành thông qua nền tảng mở và công nghệ blockchain.
“Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý nguồn nước mà còn góp phần thúc đẩy minh bạch, tăng cường nhận thức cộng đồng và hỗ trợ hoạch định chính sách tài nguyên nước một cách hiệu quả, bền vững hơn trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia.” – PGS.TS. Triệu Ánh Ngọc nhấn mạnh.
Diễn đàn “Khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong quản lý, vận hành công trình thủy lợi” đã khẳng định vai trò quan trọng của khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo trong tiến trình hiện đại hóa ngành thủy lợi Việt Nam.
Sự tham gia của Phân hiệu Trường Đại học Thủy lợi không chỉ thể hiện năng lực nghiên cứu và ứng dụng công nghệ cao mà còn khẳng định vai trò tiên phong của Nhà trường trong việc đồng hành cùng các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và địa phương, hướng đến phát triển hệ thống thủy lợi thông minh, đa chức năng và bền vững, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu chuyển đổi số quốc gia trong lĩnh vực tài nguyên nước.
Nguồn: Báo Nông nghiệp và Môi trường – Biên soạn: Phòng Truyền thông và Công tác sinh viên
